Is een burn-out of langdurige overbelasting ‘a blessing in disguise’?

Een burn-out krijg je zelden van alleen een te hoge werkdruk. Het is een combinatie van factoren. Naast een langdurige hoge werkdruk bijvoorbeeld structureel te weinig regelmogelijkheden, onvoldoende waardering en een nieuwe of aandacht vragende thuissituatie. Of je gaat in de ‘overdrive’ en kan niet meer stoppen, of je stort in elkaar en kunt letterlijk helemaal niets meer. Mijn burn-out recept was jarenlang te veel werken en vol meedraaien in mijn gezin met twee pubers, een peuter en een baby.

Als je maar doorgaat, niet meer echt tot rust komt en steeds beter je best gaat doen, dan is er soms een noodstop nodig. Een burn-out of oververmoeidheid is zo dwingend en allesverslindend dat je (uiteindelijk) niet anders kunt dan stoppen. Daarmee komt er ruimte voor het besef dat het anders moet. En daarna hopelijk het besef dat je iets in jezelf moet veranderen om uit je burn-out te komen. Doe je dat niet, dan is het wachten op de volgende. In plaats daarvan kun je leren om gelukkiger te leven. Dat laatste heb ik gedaan. Soms is een burn-out daarom ‘a blessing in disguise’.

Hoeveel je ook doet, het is nooit klaar

Misschien heb je al jarenlang steeds een tandje erbij gezet, nog meer uren gemaakt en extra taken op je genomen. Op je werk en thuis. Dat is niet de oplossing. Dat is roofbouw plegen op jezelf en op je lichaam. Roofbouw omdat je niet meer herstelt van deze inspanningen. Adrenaline en cortisol gieren dag en nacht door je lijf. Je gedachten, de lijstjes met problemen en/of taken en het ‘moeten’; ze zijn nooit klaar. Je slaapt steeds slechter of veel te kort. Je eet slecht, met te veel vet, koffie, alcohol en suiker(s). Je lichaam en hersenen krijgen geen tijd en rust om bij te komen, te regenereren. Je immuunsysteem verzwakt, je bent vaker ziek, krijgt een kort lontje, maar je gaat door! Je belandt in een vicieuze cirkel. Herkenbaar? Dan wordt het tijd voor verandering.

Langdurige stress of in een burn-out. En nu?

Ook als je nog niet in een burn-out zit, zijn drastische maatregelen nodig om erger te voorkomen.

Je hebt je accu leeggetrokken. Een paar weekjes rust helpt niet, want dan staat je accu nog in het rood. Bij iedere inspanning of opgave trek je de accu weer leeg en ga je dieper in het rood. En net als bij auto’s is dat niet goed. Er is maar één remedie: herstellen van de jarenlange roofbouw. Dat is een opgave op zich. Vooral als je vindt dat je niet mag opgeven of falen. Of als je op je werk weinig begrip krijgt.

Als je doet wat je deed, dan krijg je wat je kreeg

Misschien klinkt het ongelofelijk, maar je geluksgevoel en je effectiviteit hangen vooral af van hoe jij met gebeurtenissen omgaat. De ene persoon reageert anders op dezelfde situatie dan een ander. Hoe je met een situatie om gaat, is aangeleerd gedrag. En iets dat aangeleerd is, kun je veranderen. Met goede begeleiding ga je leren om bewust zelf te beslissen hoe je handelt en reageert in plaats van op je aangeleerde automatische piloot te koersen. Daarvoor moet je onder jouw aangeleerde en voorkeursgedrag kijken, naar wat de oorzaken zijn van wat je doet. Want gedrag komt voort uit je (onbewuste) overtuigingen, normen, waarden en drijfveren.

De regie van je leven weer pakken

Gedrag en gedragspatronen veranderen kost tijd, vergt doorzettingsvermogen en experimenteren. Een proces van bewustwording, oefenen, een beetje terugvallen, opstaan en weer doorgaan. Net als bij de dreumes die leert lopen.

Pas als je meer rust en ruimte ervaart, begin je met zelfonderzoek. Daarbij heb je een coach nodig, want je ziet je eigen valkuilen en patronen vaak niet. We gaan je eigen blauwdruk of handleiding in kaart brengen. Door jouw antwoorden te vinden op vragen als: Op welke situaties reageer ik heftig en waarom? Wat put me uit of kost energie? Wanneer voel ik me goed en kom ik in balans? Van welke activiteiten krijg ik energie? Waar geniet ik van?

Uit een burn-out komen vergt deskundige begeleiding

Dit (herstel-)proces kun je niet alleen doen. Je hebt een coach nodig die je situatie begrijpt en je van daaruit steunt in dit proces. Als ervaringsdeskundige weet ik waar je doorheen gaat en nog doorheen moet gaan om te veranderen. En hoe het oude, niet-effectieve gedrag aan je trekt. En, dat je een mindset kunt ontwikkelen die je wel helpt.

Wat zijn belemmerende overtuigingen, normen en waarden die je meegekregen hebt? Welke patronen kom je steeds tegen die je niet meer helpen? Als je dat duidelijk hebt, kun je beslissen wat je wel wilt. Hoe je wilt leven en werken. Hoe je in je kracht en autonomie komt. Hoe je de regie over je leven herpakt. Zodat jij gelukkiger wordt en vanuit je diepere verlangen en je volle potentieel gaat leven. Op een liefdevolle manier, voor jou, met je gezin, je omgeving en in je werk.

Een burn-out of oververmoeidheid is ‘a blessing in disguise’, als je bereid bent los te laten wie je dacht dat je moest zijn. Als je de ontdekkingstocht naar wie je werkelijk bent aangaat.

Nieuwsgierig geworden wat ik voor je kan betekenen? Maak een afspraak.

Marc Beets

Terug naar BLOG

Ontwikkeld door: PiWeb